Hipsteria

link

 Το είπαμε πολλές φορές πως οι εποχές που ζούμε είναι πάρα πολύ δύσκολες. Τόσο δύσκολες που πιστεύω πως όλοι μας, λίγο πολύ είμαστε αρκετά ευαισθητοποιημένοι με το πόνο του άλλου. Ήταν μεσημεράκι της προηγούμενης εβδομάδας και καθόμουν ήσυχα σε ένα καφέ στη Ροτόντα. Οι πιτσιρικαρίες ανεβοκατέβαιναν τη Δημητρίου Γούναρη γεμάτες γέλια και χαρές. Και να, κάπου εκεί ανάμεσα στο χαρούμενο πλήθος περπατούσε σκυφτό ένα ταλαιπωρημένο λιπόσαρκο παλικάρι. Μαλλιά σκληρά κι ανάκατα, πλάτη κυρτή από την αδυναμία, βλέμμα απλανές και σκυθρωπό. Μόνος κι έρημος με μια κουρελού για πανωφόρι και μια γενειάδα που έφτανε στο στέρνο. Η καρδιά μου σφίχτηκε καθώς έκανα συνειρμούς περιέργους για το υπόβαθρο αυτού του ανθρώπου. Τι ήταν; Άστεγος περιπλανώμενος; Απόκληρος τουρίστας; Τα μάτια μου καρφώθηκαν επάνω του ανιχνευτικά ψάχνοντας ένα ακόμα στοιχείο που θα με έκανε να βγάλω ένα λογικό συμπέρασμα. 

link

 Τα δευτερόλεπτα έτρεχαν και ο ασθενικός άνδρας πλησίασε. Κοίταξα τα χέρια του να δω μήπως κρατούσε κανένα κυπελάκι για ελεημοσύνη, αλλά…. κρατούσε iphone!  Μα βέβαια πώς δεν το είχα καταλάβει από την αρχή, ήταν hipster και μάλιστα πολύ προχωρημένος. 

 Μέχρις στιγμής γούσταρα κι εγώ πολύ, τα ρετρό κουρέματα, τις καλοχτενισμένες χωρίστρες, τα κοκάλινα γυαλιά, τα χειροποίητα πλεκτά ζακετάκια. Πολύ ρομαντικό. Καθώς είχα την τύχη να μεγαλώσω με τους παππούδες μου, εξοικειώθηκα από πολύ μικρή ηλικία με τις συνήθειες των παλιών ανθρώπων. Στα δέκα μου ήξερα ήδη να ράβω και να πλέκω, να μαγειρεύω, να εκτρέφω κοτούλες, να φτιάχνω τραχανά και να τραγουδάω τα κανταδόρικα τραγούδια του παλιού γραμμοφώνου. Ήμουν εκεί κάπου στα δέκα όταν έκλαψα παρέα με τον Christian Bail στην επική ταινία, τα παιδιά του Swing και χόρευα μαζί του  το it don’t mean a thing if it cannot be swing… Απλές καθημερινές συνήθειες που μέσα σε μια πενταετία, άντε ωχταετία έγιναν το απόλυτο must της σύγχρονης εποχής. 

 

link

 Σίγουρα κάθε γενιά αναζητά το στίγμα της. Κι εγώ με τη σειρά μου έκανα τις στιλιστικές μου ακρότητες και ίσως τις κάνω ακόμα, αλλά είναι αυτό το περισπούδαστο ύφος βρε παιδί μου της αυθάδειας που αγγίζει το όριο της αγένειας. Το έργο το έχουμε ξαναδεί. Οι hipster αγκαλιάζουν το στυλ της χαμένης γενιάς του μεσοπολέμου γιατί πιστεύουν πως η σημερινή μας εποχή μέσα στην παράνοιά της έχει αποτύχει. Κανένας δεν είναι πλέον τόσο ρομαντικός όσο ήταν ο Ernest Hemingway και ο Antoine de Saint-Exupéry. Συμφωνώ και επαυξάνω. Όμως και εκείνη η γενιά του μεσοπολέμου, που είδε τα οράματά της από την παγκόσμια οικονομική κρίση και τον πόλεμο να καταρρέουν, γύρισε κι αυτή αντίστοιχα την πλάτη της στην δικιά της εποχή  και στράφηκε σε αλλοτινές ξεχασμένες αξίες. Στράφηκε σε περιόδους ξεχασμένες και σε πολιτισμούς πρωτόγονους. Ο Picasso, o Matisse ύμνησαν μέσα από την αφαιρετική ζωγραφική τους την τέχνη των άγριων φυλών της Αφρικής. Ο Andre Breton αποκήρυξε την κλασσική παιδεία, ενοχοποιώντας την για την κατάντια της τότε σύγχρονης καπιταλιστικής κοινωνίας. Τότε ήταν που γεννήθηκαν όλα τα μοντέρνα κινήματα της τέχνης προκειμένου να χλευάσουν  τα παράγωγα ενός αποτυχημένου πολεμόχαρου πολιτισμού. Και τώρα να’ μαστε εμείς, να εξιδανικεύουμε λόγω χρονικής απόστασης τους ανθρώπους εκείνης της εποχής. 

 Κάπου, κάπου το καταλαβαίνω γιατί η ιστορία επαναλαμβάνεται και έχουμε τώρα πολλά περισσότερα κοινά με τη γενιά του 30 παρά με την πρόσφατη γενιά του 90 και του 2000. Όπως τότε που οι άνθρωποι ζούσαν τη μεγάλη φούσκα της χλιδάτης ζωής της δεκαετίας του 20 και μετά προσγειώθηκαν απότομα με το οικονομικό κραχ και τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, έτσι κι εμείς πέσαμε από τα σύννεφα. Όπως τότε που ανέβαινε σταδιακά ο φασισμός σε όλη την Ευρώπη, έτσι και τώρα. 

link

 Αν λοιπόν αυτή η ανάγνωση του στυλ της τότε εποχής, εκφράζει την βαθύτερη ανάγκη να διδαχθούμε από τα λάθη της ιστορίας, τότε η σημερινή γενιά των εικοσάριδων και τριαντάριδων θα είναι η εξυπνότερη όλων των εποχών. Αν όμως όλα αυτά έχουν να κάνουν μόνο με έναν ρηχό  εισαγόμενο  μιμητισμό εκ Αμερικής, τότε μόνο χλεύη προς τους παππούδες μας που πολέμησαν στο μέτωπο μπορούν να είναι οι μακριές μας γενειάδες…